Oorzaken en bescherming van bedreigde diersoorten

Wereldwijd zijn er volgens de IUCN bijna tweeduizend bedreigde diersoorten. Per land is dat uiteraard verschillend omdat lang niet alle dieren wereldwijd voorkomen. Maar ook Nederland kent een aantal bedreigde diersoorten die op de zogenaamde Rode Lijst staan. Bedreigde diersoorten beschermen moet zich overigens niet alleen richten op de dieren zelf. Het gaat bij het beschermen ook over de leefgebieden. Door het beschermen van die leefgebieden hebben de dieren meer kansen te overleven.

Rode Lijst van de IUCN

De Rode Lijst van de IUCN (International Union for Conservation of Nature) bevat de statusbeoordelingen die verband houden met het in stand houden van plantensoorten, diersoorten en schimmels. De IUCN is een internationaal samenwerkingsverband gericht op natuurbehoud en het duurzaam beheer van natuurlijke hulpbronnen. De lijst van de IUCN bevat onder meer de namen van de bedreigde diersoorten over de hele wereld. Uit de lijst is af te leiden welke diersoorten het meeste risico lopen om af te sterven. Naast de Rode Lijst van de IUCN kennen sommige landen ook een eigen Rode Lijst die betrekking heeft op het uitsterven van diersoorten nationaal of regionaal.

Landen met eigen rode lijsten ter bescherming

Veel landen en internationale organisaties kennen speciale richtlijnen, verdragen en wetten ter bescherming van bepaalde diersoorten. Op de rode lijsten van landen staan diersoorten met risico van uitsterven binnen de landsgrenzen waarbij het niet altijd zo is dat gevaar voor uitsterven ook wereldwijd bestaat. Een voorbeeld daarvan is de weidevogel kemphaan. Die vogel staat in Nederland op de Rode Lijst en staat op de lijst van Vlaanderen als uitgestorven maar niet als bedreigd op de Rode Lijst van de IUCN.

Oorzaken bedreiging door menselijke acties

Wereldwijd voeren mensen activiteiten uit waardoor diersoorten dreigen te verdwijnen zoals:

• Leefgebieden laten verdwijnen door aanleg van industriegebieden, moerasgebieden in cultuur brengen, ontbossing en stadsuitbreiding.
• Verkleining van leefgebieden.
• Vervuiling van leefgebieden of ontwatering.
• Vermindering van soorten door eieren verzamelen, jagen en vissen.
• Verschuiving van leefgebieden door klimaatverandering waardoor organisme naar het noorden kan verschuiven.

Top tien van bedreigde diersoorten

Hoewel er op de Rode Lijst van de IUCN bijna tweeduizend dieren staan is er een tiental waar extra voor uitsterven wordt gevreesd.

Amoerpanter

Deze panter staat ook bekend als Siberisch luipaard. Zijn leefomgeving is vernietigd door de mens en er wordt ook op gejaagd.

Breedsnuithalfmaki

De Breedsnuithalfmaki behoort tot de halfapen die op het eiland Madagaskar voorkomen. De bedreiging bestaat uit illegale houtkap en de jacht.

Berggorilla

De Berggorilla is de grootste van de vijf bekende gorillaondersoorten die leeft in een klein gebied rond het Virungagebergte.

Chinese reuzensalamander

Dit is de grootste salamander van de wereld die honderdtachtig centimeter lang kan worden. Het dier wordt onder meer bedreigd door vervuiling.

Grote ivoorsnavelspecht

Dit dier is de grootste specht van Noord-Amerika die mogelijk zelfs al is uitgestorven doordat leefgebieden als beboste moerassen zijn verdwenen.

Hawaïaanse monniksrob

Deze zeehond komt vooral voor in de zeeën van Hawaï. Hij wordt bedreigd door overbevissing op zijn voedsel namelijk kreeften.

Javaanse neushoorn

Vroeger kwam deze neushoornsoort voor in heel Zuidoost-Azië. Ze worden bedreigd doordat stropers het op hun neus hebben gemunt. Daar worden helende krachten aan toegewezen.

Karetschildpad

De Karetschildpad is een middelgrote zeeschildpad die bedreigd wordt doordat de mens er op jaagt en het schild gebruikt voor het maken van allerlei voorwerpen.

Noordkaper

Deze walvis kan negentigduizend kilo wegen en de vrouwtjes kunnen achttien meter lang worden. De bedreiging van de Noordkaper bestaat uit verstikking in visnetten of door aanvaring.

Siberische Tijger

De Siberische Tijger heeft het in de natuur heel moeilijk doordat genetische afwijkingen van generatie op generatie worden overgedragen. In dierentuinen leven ook nog exemplaren.