Gebruik voor bakken en braden en als smaakmaker

Consumptie-oliën worden verkregen uit zaden of andere plantaardige bronnen. Een aantal soorten olie kan direct worden geconsumeerd maar anderen dienen eerst een bewerking te ondergaan. Er bestaan twee soorten consumptie-oliën namelijk geperste en geraffineerde. Er zijn oliën die kunnen worden gebruikt om voedsel te bereiden zoals bij braden en bakken. Daarnaast bestaan er oliën die meer als smaakmaker gebruikt worden en waarvan slechts kleine hoeveelheden worden toegepast.

Oliën in verre verleden

Plantaardige oliën zoals sojaolie en olijfolie worden al heel lang gebruikt. Reeds twaalfhonderd voor Christus kenden de Chinezen al sojaolie. In de klassieke Oudheid was bij de Grieken olijfolie een veelvoorkomende soort.

Twee populaire soorten olie

Twee vooral veel gebruikte soorten olie zijn olijfolie en zonnebloemolie.

Olijfolie

Deze olie is vooral gezond omdat ze rijk is aan enkelvoudige onverzadigde vetzuren. Die vetzuren zorgen ervoor dat kwalijke vetten in het lichaam worden vervangen. Daarnaast bezit olijfolie onder meer antioxidanten, fytochemicaliën, mineralen, spoorelementen en vitamines.

Zonnebloemolie

Deze olie heeft als voordeel dat ze tot zeer hoge temperaturen kan worden verhit en daardoor vooral geschikt is om te frituren. Maar de olie kan ook in koude gerechten worden gebruikt.

Totaal rond veertig soorten

Naast olijven en zonnepitten komt wereldwijd nog een groot aantal oliehoudende kiemen, pitten, vruchten en zaden voor als basis voor consumptie-olie. Het totaal aantal oliën dat geschikt is voor consumptie bedraagt ongeveer veertig maar lang niet al die soorten worden gebruikt in de Belgische en Nederlandse keuken. Bakken en braden wordt nog vaak in margarine of boter gedaan. Olie wordt dikwijls gebruikt voor dressings die worden verwerkt in sla of rauwkost.

Meest voorkomend

De meest voorkomende oliën voor consumptie zijn:

• Amandelolie
• Arachideolie
• Distelolie
• Druivenpitolie
• Hazelnootolie
• Kokosolie
• Lijnzaadolie
• Maïs(kiem)olie
• Olijfolie
• Saffloerolie
• Sesamolie
• Sojaolie
• Walnoten

Toepassingen van consumptie-oliën

Sommige oliesoorten kunnen in gestolde vorm ook gebruikt worden als vervanger van margarine of roomboter. Afhankelijk van de temperatuur die olie kan bereiken zonder te walmen of roken is deze geschikt voor frituren wat onder hoge temperatuur moet gebeuren. Er bestaan ook oliesoorten die geschikt zijn voor consumptie maar waar slecht heel weinig van hoeft te worden gebruikt. Zo is het toevoegen van enkele druppels kruidnagelolie al voldoende om smaak aan een gerecht te geven. Toevoegen van walnotenolie hoeft ook niet in grote hoeveelheden. Ook bestaan er oliesoorten die een groot aantal toepassingen kennen zoals palmolie die geschikt is voor bakkersproducten, bakolie, frituurolie, margarine, sauzen en soepen.