Vaak een onprettige beleving

Een emotie is een gevoel of beleving van een bepaalde gesteldheid. Tot die gesteldheden behoren bijvoorbeeld angst, boosheid, verdriet maar ook rust en vreugde. Een emotie kan spontaan ontstaan als een reactie op iets of kan worden opgeroepen door gedachten of fantasie.

Emoties al dan niet tonen

Emoties zijn vooral innerlijke belevingen die daardoor voor de buitenwereld geheim gehouden kunnen worden doordat ze worden onderdrukt. Maar soms worden emoties toch herkend door de lichaamstaal of de klankleur van de stem. In veel gevallen zal echter de werkelijke beleving van iemand onbekend blijven en als die ook niet wordt uitgesproken kan dit tot slecht communiceren leiden. Een voorbeeld is pestgedrag. Als de gepeste zijn emoties niet laat blijken en niet duidelijk aangeeft daar niet van gediend te zijn is de kans groot dat de pester door zal gaan met het pestgedrag.

Emoties als reactie

Emoties kunnen ontstaan als reactie op allerlei gebeurtenissen of situaties. Veel voorkomend zijn schrikreacties bij het plotseling horen van bijvoorbeeld een harde klap. Iets horen kan ook leiden tot een woede-uitbarsting zoals bijvoorbeeld bij iemand die aan misofonie lijdt. Kinderen die plotseling geconfronteerd worden met een masker kunnen angstig worden als reactie.

Verschillende emoties

Afhankelijk van de persoonlijke gevoeligheid voor emoties kunnen zich in meer of mindere mate voordoen gevoelens van:

• aangenaam
• afkeer
• bezorgdheid
• blijheid
• boosheid
• droefenis
• dwang
• erotiek
• haat
• liefde
• ongerustheid
• opluchting
• overrompeling
• paranoia
• razernij
• seksuele opwinding
• schrik
• sympathie
• uitgelatenheid
• verbazing
• verrassing
• vrees
• vreugde
• walging
• wanhoop
• wantrouwen
• woede

Aanleren en afleren

Sommige emoties zijn aangeleerd vanuit een zekere aanleg. Door bijvoorbeeld angstgebeurtenissen te koppelen aan eerdere gebeurtenis kan de angst alsmaar groter worden. Dit proces wordt conditionering genoemd. Maar zoals een dergelijke angst kan worden aangeleerd kan hij ook weer worden afgeleerd. Bekend is ook dat als ouders ergens bang voor zijn dit op kinderen over kan gaan. Zo kan de angst van een moeder die altijd angstvallig omgaat met onweer overslaan op een kind.

Emoties oproepen

Een emotie kan ook worden opgeroepen. Toneelspelers bezitten die eigenschap door aan iets verdrietigs te denken als ze een droevige scène moeten spelen of door op een andere manier de emotie van de te spelen figuur op te roepen. Het komt ook voor dat iemand een bepaalde emotie oproept om een andere werkelijke emotie te verbloemen. Boosheid ten opzichte van een meerdere wordt op die manier dikwijls weggespeeld.

Uitgestelde emotie

Soms gaat een emotie vooraf door een lichamelijke reactie. Zo zal een donderklap meestal een spontane lichamelijke reactie oproepen door het samentrekken van de spieren en ook kan de hartslag plotseling versnellen. Daarna komt pas de echte emotie van schrik. Ook het tegenovergestelde van een snelle eerste reactie komt voor waarbij iemand pas een tijd na een gebeurtenis door een bepaalde emotie wordt overmand.