Licht is wellicht het belangrijkste natuurgegeven. Zonder licht was er geen groei en bloei. Je mag er ook niet aan denken dat wij alles zonder licht op de tast zouden moeten doen. Maar de natuur voorziet ons geen vierentwintig uur per dag. In de loop van de eeuwen zijn allerlei oplossingen bedacht om ook als de zon ons geen licht geeft toch te kunnen zien.
Van kaarslicht naar lichtvervuiling
Het spreekwoord “Voor niets gaat de zon op” zou in een variant kunnen gelden voor het licht. Dat natuurgegeven kost immers ook niets. Maar dat is alleen van toepassing op het licht dat ons door de zon gratis wordt aangeboden. Wij willen al eeuwen lang ook licht op het moment dat de zon dat niet doet. Dat begon ooit met kaarslicht en is tegenwoordig uitgegroeid tot zoveel kunstlicht dat er wel eens over lichtvervuiling wordt gesproken.
Veel energie nodig voor kunstlicht
Kunstlicht kostte ooit geen energie. Althans, als het werk van bijen niet als zodanig wordt beschouwd. Zij leverden was om kaarsen van te maken. Tegenwoordig is zeer veel energie nodig om ons te voorzien van kunstlicht waar we niet meer buiten willen. Zelfs de fietsdynamo, die stroom leverde door ietsje harder te trappen, heeft plaatsgemaakt voor batterijverlichting waar ook energie voor nodig is.
Ontstaan van bovenlicht
In de tijd van de kaarsen in de middeleeuwen was het in huis niet altijd overal licht genoeg. Er werd gebouwd met weinig ramen. In die tijd ontstond het zogenaamde bovenlicht dat zich boven een voordeur bevond en bij oude huizen nog vaak wordt aangetroffen. Vaak is zo´n bovenlicht uitgevoerd als een waar sierstuk.
Licht als therapie
Licht wordt ook gebruikt voor andere doeleinden dan het verlichten van donkere ruimten. Een bepaald soort therapie gaat uit van licht en is er op gebaseerd dat de mens er wel bij vaart om dagelijks voldoende licht op het netvlies te krijgen.
Licht voor veiligheid
Licht is ook noodzakelijk voor de veiligheid. Langs de kust kennen we nog steeds vuurtorens en ook op zee werd lange tijd gebruik gemaakt van lichtschepen om vaarroutes aan te geven. Moderne technieken hebben die taken echter nagenoeg overgenomen.
Aan Nederlanders hoef je eigenlijk niet uit te leggen wat een schemerlamp is. Maar veel buitenlanders kennen onze gewoonte van schemeren niet. Een traditie die wij “gezellig” noemen. In veel landen he…
Heel veel mensen voelen zich in de zomer fitter en zijn tot meer actie in staat dan in de winter. Dat komt omdat zonlicht en daglicht energie geven en dat is uiteraard in de zomer meer het geval dan i…
Een kaars is meestal een cilindrische staaf van een vetachtige stof zoals paraffine, stearine of bijenwas. Maar naast de cilindervorm komen tegenwoordig ook diverse andere vormen voor. In het midden v…
Met de deur in huis vallen, was tot de zeventiende eeuw letterlijk het geval. Het eerste woonvertrek had als afsluiting naar de straatzijde alleen een deur. Er was gaan sprake van een hal of gang waar…
Een bovenlicht is een raam boven een deur en vormt een onderdeel van een veranderde bouwstijl vanaf de zeventiende eeuw. Voor die tijd had een woonvertrek aan de straatzijde een deur die meteen de ver…
In de middeleeuwen hadden de huizen dikwijls glas-in-lood ramen waarbij de glasruitjes een heel klein formaat hadden. De glastechnieken waren toen nog niet zodanig ontwikkeld dat grotere glasoppervlak…
Nederland hoort met Vlaanderen ’s avonds en ’s nachts niet alleen tot het meest lichtvervuilde gebied van Europa, maar scoort zelfs hoog in de wereld. Het verschil tussen dag en nacht vervaagt elk jaa…
Een lichtschip is een drijvende vuurtoren op zee op een plek waar geen vuurtoren gebouwd kan worden. Eeuwenlang hebben lichtschepen op een aantal plaatsen voor de Nederlandse kust dienst gedaan om sch…
Een bekeuring voor zonder licht rijden op de fiets kost al gauw evenveel als een simpele diepvriesmaaltijd voor vier personen. De pakkans is weliswaar klein maar een dag zonder eten is niet leuk. En k…
Een kaars is als lichtbron enigszins vergelijkbaar met een lamp maar heeft meestal veel minder lichtopbrengst. Hij is cilindrisch van vorm en gemaakt van een vaste vetachtige stof met in de kern over…
Gepubliceerd door Rickandie op 05-01-2014, laatst gewijzigd op 14-06-2014. Het auteursrecht (tenzij anders vermeld) van deze special ligt bij de infoteur. Zonder toestemming van de infoteur is vermenigvuldiging verboden.