Van letter voor letter naar digitaal drukwerk

Bestaat er over twintig jaar nog drukwerk vragen sommigen zich af. Anderen zijn er niet zo bang voor dat het drukwerk volledig zal verdwijnen. Toch heeft de computer er voor gezorgd dat veel van wat vroeger in drukwerk werd vervat voortaan vanaf het beeldscherm wordt gelezen. Daar draagt ook het steeds populairder wordende e-book aan bij. En werkelijk, terwijl je vroeger met zes tot tien boeken op vakantie ging (die voor kilo’s extra bagage zorgden) is een lichtgewicht e-book goed voor vele tientallen boeken. Maar echte boeken zullen ook blijven bestaan en het drukken daarvan is weliswaar ontwikkeld tot digitale technieken maar zal volgens velen zeker blijven.

Letterzetters overbodig geworden

Jarenlang was het vervaardigen van drukwerk een tijdrovend karwei. Dat begon met letter voor letter op een zethaak te plaatsen door een letterzetter. Maar al tientallen jaren is in het drukkersvak en het vak van typograaf het mechaniseren steeds belangrijker geworden. Letterzetters zijn overbodig geworden en vervangen door mensen die snel kunnen typen.

Van hoogdruk naar vlakdruk

Ook het drukwerk op zich heeft zich ontwikkeld. De zogenaamde hoogdruk is nagenoeg verdwenen. Bij hoogdruk steekt het lettergedeelte boven de ondergrond uit. De inkt bevindt zich daarbij op die verhoogde gedeelten. Een voorbeeld van hoogdruk is een stempel. Hoogdruk is in de loop van de twintigste eeuw vrijwel geheel vervangen door vlakdruk welke offset wordt genoemd. Bij vlakdruk steken de letters niet boven de ondergrond (dunne aluminium plaat) uit maar zijn er juist uitgesneden. Voorbeelden van toepassingen van vlakdruk zijn boeken, kranten, reclamefolders en tijdschriften.

Digitaal met ander kostenplaatje

In het laatste kwart van de twintigste eeuw is het digitaal printen en het digitaal drukken ontstaan. Digitaal printen gebeurt bijvoorbeeld met inkjetprinters. Het grote voordeel van die drukwijze is dat de vaste kosten per drukopdracht zeer laag zijn. De variabele kosten per vel zijn echter hoger waardoor digitaal printen vooral wordt toegepast bij kleinere oplagen. Bij digitaal drukken worden de drukplaten direct op de pers vervaardigd.