Wapens voor oorlogvoering in de middeleeuwen

Wapens die gebruikt worden voor oorlogvoering hebben zich in de loop van de eeuwen ontwikkeld van zeer eenvoudig tot zeer geavanceerd. Of we daar gelukkig mee moeten zijn is de vraag. Maar oorlogvoering in de middeleeuwen leverde zeer veel slachtoffers op terwijl het treffen van doelen met de huidige mogelijkheden minder levens kost.

Vernietigingskracht, bereik en vuursnelheid

Engelse en Franse legers hadden in de middeleeuwen boogschutters met langbogen en kruisbogen in de voorhoede en wapens met groot bereik zoals katapulten en slingers. Vooral de Engelse longbow was een wapen met een grote vernietigingskracht. Door duizenden boogschutters tegelijk met een langboog te laten vuren was er voor de vijand geen doorkomen aan. De langbogen die de Engelsen hanteerden konden pijlen afschieten die door de harnassen en maliënkolders heen konden dringen. Het afschieten vergde wel veel oefening maar dan kon een schutter soms wel twintig pijlen per minuut afschieten. De kruisboog vergde minder oefening maar hij miste bereik en vuursnelheid ten opzichte van de langboog.

Cavaleristen met speren

Cavaleristen hadden vaak lansen en waren vooral in een strakke formatie een effectieve strijdmacht. Om daar weer tegen te strijden werden cavaleristen ingezet met speren die soms wel zes meter lang waren. In Oost-Europa werden voor de strijd ook voetboogschutters ingezet maar hulptroepen beschikten slechts over bijlen en speren.

Pas later kanonnen

Het duurde tot de late middeleeuwen voordat er kanonnen werden ingezet. Aanvankelijk hadden de kanonnen weinig vuursnelheid en waren zeer onnauwkeurig. Latere kleine modellen konden beter gericht worden en waren hanteerbaarder. Doordat ze kleiner waren konden ze ook sneller verplaatst worden.

Overzicht van wapens

Tot de wapens die in de middeleeuwen werden gebruikt behoorden:

• boog
• Claymore
• dolk
• goedendag
• hellebaard
• kruisboog
• langboog
• langzwaard
• lans
• morgenster
• piek
• schild
• speer
• strijdbijl
• strijdhamer
• strijdvlegel
• zeis
• zwaard

Bescherming

Om zich te beschermen droeg de lichte cavalerie een leren wapenrustig of soms een borstkuras. De zwaardere cavalerie was altijd uitgerust met een borstkuras en later met een vol harnas. Andere bescherming bestond uit:

• leren harnas
• maliënkolder
• plaatharnas
• plakjesharnas
• schubbenharnas

Overige strijdmiddelen

Naast wapens beschikten de legers in de middeleeuwen over allerlei hulpmiddelen zoals rammeien, uitschuifbare ladders en diverse soorten katapulten (ballista, blijde en slingerarm). Verder maakten ze gebruik van gesmolten lood, heet zand, en kokende olie. Ook werden natte dierenhuiden over de poorten gehangen om vuur te vertragen.