Mogelijkheden om hoogten en waarden aan te geven

De woorden schaal en meter hebben beiden meer betekenissen. Maar beiden hebben een betekenis die te maken heeft met iets aangeven of afmeten. In die zin is een schaal dikwijls de weergave van iets wat gemeten is en een meter een voorwerp of apparaat waarmee gemeten kan worden. Er zijn talrijke soorten schalen en meters waarvan de meesten wereldwijd worden gebruikt.

Vernoemd naar uitvinders

Meters en schalen zijn soms vernoemd naar degenen die ze uitgevonden hebben of die een belangrijk element hebben toegevoegd. De bekendste is wellicht de Zweedse astronoom Anders Celsius waarvan de naam gekoppeld is een de thermometer. Overigens was zijn eerste idee om het vriespunt bij honderd graden Celsius te laten liggen en het kookpunt op nul graden. Uiteindelijk werd dit omgekeerd op welk besluit waarschijnlijk Carolus Linnaeus of Daniel Ekström invloed hadden.

Veel voorkomende meters

Om bepaalde hoogten en waarden aan te geven bestaan talrijke meters. Meestal zijn dat kleine hanteerbare apparaatjes waarop de hoogten of waarden zijn aangegeven in cijfers of getallen. Een aantal veel gebruikte meters zijn:

• Barometer
• Bloeddrukmeter
• Bloedsuikermeter
• Gasstandmeter
• Hoogtemeter
• Hygrometer
• Luchtdrukmeter
• Manometer
• Seismograaf
• Stroommeter
• Waterstandmeter

Soms zijn het afwijkende apparaten of instrumenten zoals:

• Duimstok
• Meetlint (centimeter)
• Rolmeter

Simpele aanduidingen met letters en cijfers

Schalen zijn ook van toepassing bij het meten van natuurrampen. Soms bestaat zo’n schaal uit een hele simpele aanduiding zoals bijvoorbeeld de kracht van een tornado wordt aangegeven. Die aanduiding bestaat uit de hoofdletter F als afkorting van de naam van de Japanse meteoroloog en natuurkundige Ted Fujita met daar achter een cijfer. De cijfers 1 tot en met 6 geven daarbij de intensiteit van de tornado aan. Aan die simpele aanduiding worden windsnelheden gekoppeld en omschrijvingen van schade waardoor uiteindelijk een totaalschaal met informatie ontstaat.

Schalen om krachten aan te geven

Andere schalen met betrekking tot natuurrampen zijn de schaal van Richter en de schaal van Safir-Simpson. Met de schaal van de Amerikaanse wetenschapper Charles Francis Richter wordt de kracht van aardbevingen aangegeven. Deze logaritmische schaal is opgesteld in 1935 en geeft de sterkte van de trillingen aan die door een seismograaf worden gemeten. De schaal waarmee de kracht van orkanen wordt aangegeven bestaat sinds 1971 en werd opgesteld door Herbert Saffir die zich gespecialiseerd heeft in stormschade aan gebouwen en door de directeur van het National Hurricane Centre genaamd Bob Simpson.

Zuinig met energie omgaan

Op energiegebied bestaat ook een aantal meters die zowel voor de gebruiker als voor de leverancier van energie van belang zijn. De leverancier kan zijn rekening op die meter baseren en de gebruiker is ermee in staat om precies te volgen hoeveel energie wordt gebruikt. Dat laatste kan in veel gevallen leiden tot spaarzamer omgaan met energie wat niet alleen kosten bespaart maar ook een milieuvriendelijke actie is.